Vakanüvis yazdı: Katar’da futbol

Katar’da futbol:

Pele oynamış, Muhammed Ali seyretmişti

Vakanüvis

Dünya Kupası olanca suratı ve heyecanıyla devam ediyor. Bir yarımada ve “mikro devlet” olan Katar, 11 bin 586 km²’lik yüzölçümü (Kıyas olması bakımından, mesela bizim Konya’nın yüzölçümü 40,841 km²) ve 2,5 milyonu aşan nüfusuyla günlerdir dünyanın ilgi odağı. Gezegen ölçeğinde bir histeri kıvamında devam eden Dünya Kupası’nın bugünlerdeki merkezi olan Katar’ın bu spora olan ilgisi 1940’lı yıllara kadar uzanıyor.

Futbolu Katar’a petrol personelleri getirdi

Futbol Katar’da neredeyse 70 yıldır oynanıyor ve ülkenin en tanınan sporu olmaya devam ediyor. Katar’da futbol, 1948’de, ülkede petrol sanayisindeki gurbetçi çalışanların oynadığı bir oyun olarak başlamıştı. Futbol, kısa bir müddette de Katarlıların en kıymetli toplumsal ilgi alanlarından biri olmuştu.

1950’de ülkenin birinci futbol grubu Al-Ahli kurulmuş, bunu öbür kadrolar izlemiş, 1951’de de Qatar Oil Company, ülkenin birinci futbol turnuvasını olan “Ezz Eddin Turnuvası”nı Duhan’da düzenlemişti. Katar’daki birinci stadyumun, Doha Stadyumu’nun inşasına ise 1950’li yıllarda başlanmıştı. Doha Stadyumu resmi olarak 1962’de açıldıysa da amatör gruplar 1955 yılından itibaren burada karşılaşmalar yapmışlardı.

Pele oynamış, Muhammed Ali seyretmişti

Peş peşe bulunan petrol alanları ile süratle zenginleşen Katar, futbol aracılığıyla milletlerarası arenada dikkat çekmek için de fırsat kolluyordu. Daha 1963’te FIFA’ya üye olan Katar, 1973 yılında ise devrin en tanınan iki spor adamı, efsanevî futbolcu Edson Arantes do Nascimento Pele ile tekrar efsane boksör Muhammed Ali’nin içinde yer aldığı bir tertip düzenlemişti. Pele, eski kulübü Santos ile Katar’ın en eski futbol kulübü Al Ahli ile hazırlık maçında oynamıştı. Katarlı futbolcular ile şöhretlerin yaptığı maçta alanda Pele bir star olarak öne çıkarken, tribünde de Muhammed Ali ilgi odağı olmuştu. Bu ortada Muhammed Ali, 1973’teki maçtan iki yıl evvel de bir şov karşılaşması için tekrar birebir stadyuma gelmişti.

Peş peşe Brezilya ve İngiltere’yi yenmişlerdi

Parasal güç ve spor, hassaten de futbol eksenli kamusal diplomasi prosedürlerini başarılı birşekilde hayata geçiren Katar, 80’lerde genç ve performansı yüksek futbol grupları oluşturmaya başlamıştı. O denli ki, 1981 yılında FIFA tertibinde Katarlı genç grup büyük bir muvaffakiyete imza atmıştı. Avustralya’da düzenlenen 1981 FIFA Dünya Gençler Şampiyonası’nda Katar Genç Ulusal, finale kadar çıkmıştı. Katar grubu, çeyrek finalde – hem de – Brezilya’yı 3-2 ve akabinde da yarı finalde – hem de – İngiltere’yi 2-1 yenerek finali o zamanki ismiyle “Batı Almanya”yla oynamış lakin kupayı alamayarak ikinci olmuştu. Katar ayrıyeten, 1984’te Los Angeles ve 1992 Barselona Olimpiyat Oyunlarına da katılmış ve hayli başarılı bir performans sergilemişti.

Katar – Bahreyn rekabeti bizim Galatasaray-Fenerbahçe rekabeti gibi

Bu ortada, Katar’ın futbol kıssasında Bahreyn başka bir yer tutuyor. Yıllardır büyük tansiyonlar yaşayan, vakit zaman diplomatik bağlantılarını donduran, son yıllarda savaşın eşiğine bile gelen iki ülke, tuhaf bir biçimde futbolda hayli yakın ilgiler içinde olmuşlardı. Bahreyn her ne kadar İran’a yenilerek 2022 Dünya Kupası’na katılamadıysa da yıllar içinde sık sık Katar’lamaçlar yapmıştı. Bugüne kadar Katar ile Bahreyn tam 38 maçta karşı karşıya geldiler. Bu tablo; 11 maçı kazanan, 7 yenilgi alan ve 19’unda da berabere kalan Bahreyn lehine.

Son not olarak, genel futbol kamuoyundan uzak kısımlar ya da ideolojik bakış sahipleri pek bilmese de / yakıştıramasa da Katar, son 30 yılda FIFA Dünya, Asya Oyunları ve Körfez Kupası Şampiyonalarını muvaffakiyetle düzenlemişti.